Je zou de Johan Cruijff Arena, voorheen Amsterdam ArenA, toch wel een van de meest iconische voetbalstadions ter wereld kunnen noemen. De thuishaven van Ajax, destijds gebouwd in de wijk van de toekomst: Amsterdam-Zuidoost. Eigenlijk is het vreemd dat in de historie van feitjes.amsterdam de geschiedenis van dit indrukwekkende bouwwerk nog niet besproken is. Daarom duiken we er voor onze rubriek Markante gebouwen vandaag eindelijk eens in.
De bouw van een icoon
De bouw van de Amsterdam Arena startte in 1993 en werd al voltooid in 1996. Voor die tijd was de Arena een opvallend staaltje van moderne architectuur en werd ontworpen door de beroemde architecten Rob Schuurman en Sjoerd Soeters. Zij streefden naar een innovatief ontwerp dat zowel functioneel als esthetisch was. Het stadion kreeg een futuristische uitstraling met ronde vormen en een schuifbaar dak, wat het mogelijk maakt om evenementen zowel binnen als buiten te organiseren. Het dak opent en sluit in 18 minuten. Soeters en Schuurman hebben tien jaar aan het ontwerp gewerkt.
Vliegende schotel
Schuurman maakt in zijn werk gebruik van associaties. Het uiteindelijke ontwerp vertoont gelijkenissen met een vliegende schotel, vooral wanneer het geheel is verlicht door het kunstlicht van de stadionverlichting. De trappenhuizen zodanig met elkaar verbonden, dat je er de veters in voetbalschoenen in zult kunnen ontdekken. Op de kopse kant van het stadion bevinden zich opmerkelijke grote ronde gaten in de trappenhuizen, die doen denken aan het spel waarbij een bal door gaten moet worden geschoten om punten te scoren. Leuk detail: grote projecten in Amsterdam staan erom bekend behoorlijk boven budget te komen. De ArenA echter werd opmerkelijk genoeg binnen het budget opgeleverd, wat bijzonder is gezien de omvang en vernieuwing ervan.
Meer dan een stadion
Het stadion was een primeur voor Nederland, omdat het een multifunctionele locatie werd, ontworpen om veel meer te zijn dan alleen een voetbalstadion. Naast het hosten van de thuiswedstrijden van Ajax, werd de Amsterdam Arena ook gebruikt voor andere sportevenementen, concerten, tentoonstellingen en bedrijfsbijeenkomsten. Met een capaciteit van meer dan 54.000 zitplaatsen was het bij de opening een van de grootste stadions in Europa. In de plint van het stadion bevinden zich tal van winkels
Johan Cruijff
Vóór de opening van het stadion in 1996 ontstond er al discussie over het vernoemen van het stadion naar Johan Cruijff, het icoon van Ajax. Het Amsterdamse gemeentebestuur weigerde dit destijds, aangezien doorgaans alleen overleden personen worden geëerd met een naamgeving. Na het overlijden van Cruijff in maart 2016 laaide de discussie snel weer op, en op 25 april 2017, de dag dat Cruijff 70 zou zijn geworden, ondertekende het gemeentebestuur mede onder aanvoering van burgemeester Eberhard van der Laan een intentieverklaring voor een officiële naamswijziging naar de “Johan Cruijff ArenA”. Op 9 augustus 2017 werd aangekondigd dat de naamswijziging op 25 oktober 2017 zou plaatsvinden.
Een naamswijziging kost geld…
Een interessant detail over de naamswijziging was dat voor het EK 2020 een renovatie van 50 miljoen euro was gepland, waarvan 20 miljoen door een sponsor zou worden betaald, die dan zijn naam aan het stadion kon verbinden. Deze afspraak, gemaakt in 2015 voor het overlijden van Cruijff, wordt echter onmogelijk als de ArenA naar Cruijff wordt vernoemd. Dit zou resultaten in een verlies van 20 miljoen euro. Uiteindelijk kwam er een verandering in de aandelenstructuur waarbij de gemeente een gedeelte van de aandelen afstootte.
De geschiedenis van de Johan Cruijff Arena: een icoon van Amsterdam