De theorie van de gasleiding
De meest gehoorde verklaring is dat de wijk vernoemd is naar een oude pijpleiding. Een gasbuis of een afvoerpijp die dwars door het toen nog onbebouwde gebied liep. In een tijd waarin Amsterdam snel uitbreidde en nieuwe wijken uit de grond gestampt werden, had je praktische benamingen nodig. En ja, als er een pijp door een weiland loopt, noem je dat al snel “dat stukje bij de pijp”.
De theorie van de pijp-vormige wijk
Een andere populaire theorie kijkt naar de kaart. De Pijp strekt zich langwerpig uit tussen de Amstel en de Boerenwetering. Sommige historici vermoeden dat de wijk haar naam te danken heeft aan deze pijpvormige structuur. Kijk maar eens op Google Maps, het lijkt verdacht veel op een langgerekte buis van straatjes en bouwblokken.
De mysterieuze straatnaamtheorie
Er is ook nog een ietwat vergezochte, maar intrigerende theorie: dat de naam afgeleid zou zijn van de Lange Leidsedwarsstraat, die lokaal ooit als ‘de pijp’ werd aangeduid. Maar daar is weinig bewijs voor en de meeste historici schuiven deze optie vriendelijk terzijde.
Wijk YY
Leuk detail: in de 19e eeuw werd het gebied officieel aangeduid als “wijk YY”, onderdeel van een systeem waarbij Amsterdam in 50 buurten werd verdeeld met twee letters. De bijnaam ‘De Pijp’ was toen al in omloop en bleef uiteindelijk hangen.
Dus…
Hoewel niemand het 100% zeker weet, is het duidelijk dat de naam ‘De Pijp’ al in gebruik was voordat de wijk volgebouwd werd. En of het nou door een echte pijp kwam of door de vorm van de buurt: het past perfect, toch?
Waarom heet De Pijp eigenlijk ‘De Pijp?