Misschien is het je ooit opgevallen dat de vierbaans Wibautstraat/Weesperstraat plotseling stopt bij het begin van de Nieuwmarkt. Daar word je vrij abrupt met de bocht mee langs de Albert Heijn de Valkenburgerstraat opgestuurd richting Noord. Je hebt het niet in de gaten maar op dat moment scheiden zich twee verkeersstromen. Onder de grond zoeft de metro namelijk wél gewoon door om binnen enkele minuten aan te komen op Amsterdam CS. En daar zit hem de crux van dit verhaal.
Moderne tijd
Logischerwijs was de planning dat deze weg met 2×2 rijstroken het tracé van de Oostlijn wel zou volgen om dwars door de Nieuwmarktbuurt uiteindelijk op de Prins Hendrikkade uit te komen. Voor de aanleg van deze metroverbinding moesten alle huizen op het gehele traject worden gesloopt. Tunnels werden namelijk destijds nog niet geboord, maar afgezonken. Als de buizen dan waren aangelegd en de grond er weer op gestort was, kon deze vrijgekomen ruimte direct worden gebruikt voor het doortrekken van de nieuwe verkeersader. Iets wat anno 2022 natuurlijk niet meer voor te stellen is. Om dit alles te stroomlijnen was een er verkeersplein voorzien die voor vlotte doorstroom moest zorgen: het Mr. Visserplein.
Er staat een huis in de weg
Om de aanleg van de metro en autoweg mogelijk te maken moest een fors aantal huizen worden gesloopt. De gemeente was daarom al enkele jaren bezig met het opkopen van de huizen op de route. Een van de panden op dat tracé was Huis De Pinto, gebouwd in 1605 en midden jaren 70 is zeer slechte staat. Een speciaal in het leven geroepen stichting maakte zich hard voor restauratie en behoud van dit monumentale pand. Drijvende kracht achter de restauratie is Geurt Brinkgreve, die er werk van maakte om Amsterdammers te doordringen van (het behoud van) monumenten. Uiteindelijk gaf dit de doorslag om de grond die was vrijgekomen niet te gebruiken voor de aanleg van die stadssnelweg, maar voor nieuwbouw waarbij het oude verloop van de gevels (rooilijnen) weer leidend is. Huis De Pinto werd dus in de jaren erna weer netjes ‘ingebouwd’ en je moet echt even goed zoeken om hem er tussen uit te pikken. Check hieronder in Google Streetview het bewuste huis.
Nieuwmarktrellen
Het verhaal van deze autoweg heeft raakvlakken met de Nieuwmarktrellen die een maand na de restauratie uitbraken. Het borrelde in die jaren 70 enorm in de buurt vanwege de plannenmakerij rondom De Lastage. De rellen waren echter niet bepalend in het vervallen van de weg. Hier was Huis De Pinto de doorslaggevende factor.
De stadssnelweg van Amsterdam die er nooit kwam