Het omdopen van straten en pleinen is de laatste tijd weer meer in het nieuws. Het veranderen van straatnamen in Amsterdam is echter op zich niet nieuw. In de serie ‘Verdwenen straatnamen’ bezoeken we straten van Amsterdam die ooit onder een andere naam werden opgeleverd. Vandaag zijn we in de Rivierenbuurt, waar de Vrijheidslaan inmiddels de derde naam is van deze straat tussen de Berlagebrug en het Victorieplein die een sierlijke entree van de Rivierenbuurt vormt.
Waar is de Amstel?
Heb je je ooit afgevraagd waarom je in een stadsdeel waar de straatnamen naar rivieren zijn genoemd je geen vernoeming naar de Amstel aantreft? In het originele Plan Zuid voor de Rivierenbuurt waren deze er uiteraard wel, sterker nog: maarliefst drie straten werden genoemd naar de rivier waaraan Amsterdam ligt. De Amstellaan splitste op het huidige Victorieplein naar de Noordelijke Amstellaan en de Zuidelijke Amstellaan, gezamenlijk vormen zij de belangrijkste aders van de wijk.
Drie geallieerde overwinnaars
In 1946 bracht de Winston Churchill een bezoek aan Amsterdam. Als eerbetoon en mooi onthaal werden drie straten hernoemd naar de overwinnaars van de oorlog met Duitsland: Churchill, Roosevelt en Stalin. Zo werd de Amstellaan dus een jaar na de bevrijding Stalinlaan. Stalin zelf was al overleden toen de publieke opinie over zijn persoon definitief keerde. Eind 1956 viel het Sovjetleger Hongarije binnen en de volgende dag al trokken Amsterdammers de bordjes Stalinlaan van de muur. Het was onhoudbaar geworden om de vernoeming naar Stalin in stand te laten.
Vrijheid is altijd goed
Hoewel het wel degelijk stuitte op het nodige verzet, werd de straat al twee weken na de inval voor de tweede keer hernoemd. Nu naar iets waar nooit enige controverse over kan ontstaan: Vrijheid.
Hoe de Amstel uit de Rivierenbuurt verdween