4 leuke weetjes over Heineken in Amsterdam

Vraag een gemiddelde toerist naar Amsterdam en de kans is groot dat hij naast de Wallen en softdrugs ook Heineken zal noemen. Het wereldwijde biermerk is door zijn roots onlosmakelijk verbonden met de stad. We zetten vier leuke weetjes voor je op een rijtje.

1. Vroeger stond er Heineken’s Brouwerij op de gevel

Omdat Freddy Heineken eind jaren vijftig de ‘apostrof s’ van Heineken’s Brouwerij niet internationaal genoeg vond klinken haalde hij deze letter weg uit de naam en dus ook van de gevel van de brouwerij aan de Stadhouderskade, die toen overigens nog vol in bedrijf was. Je kunt op de foto bij dit artikel de ‘s’ nog zien staan. Deze oude spelling verklaart waarom de woorden ‘Heineken’ en ‘Brouwerij’ nu een beetje ver van elkaar staan afgebeeld op het pand. Overigens heeft Heineken de ‘S’ in mei 2017 eenmalig teruggeplaatst in het kader van het 150-jarig bestaan.

2. De vijfhoekige ster in het logo gaat al even mee

Over waar de vijfhoekige ster nu precies vandaan komt konden we geen sluitend antwoord vinden, maar wel dat deze ster al sinds 1884 op de emblemen van Heineken’s brouwerij prijkt. In verschillende gedaantes, zo was hij eerst zwart-omlijnd, later ingekleurd rood. Deze rode ster kreeg echter na de Tweede Wereldoorlog een gekke bijsmaak omdat deze ook werd gebruikt in het communisme. Na de Koude Oorlog kwam de rode ster definitief terug. Maar ook recent nog ontstond in Hongarije discussie over het symbool. De vijfhoek zelf kwam overigens al eerder voor, in de vorm van een lofzang aan Gerard Heineken bij de bouw van de brouwerij aan de Stadhouderskade:

Geert Hein, Geert Hein.
Z’n naam is klein,
Z’n daden bennen chiek,
Hij bouwde een bierfabriek

Het ‘Vijfhoekig Lied’ gezongen door het Heineken personeel op 17 mei 1867 bij het leggen van de eerste steen

3. De eerste Heineken brouwerij was in het centrum

Voordat Gerard Heineken zijn imperium aan de Stadhouderskade opbouwde kocht hij in 1864 de oude brouwerij ‘De Hooiberg’ aan de Nieuwezijds Voorburgwal, die toen nog niet gedempt was en dus ideaal te bereiken per boot. Heineken kon de brouwerij voor een mooi bedrag overnemen want de handel in bieren liep niet zo lekker. Nog geen drie jaar na zijn intrek in het pand kwam de aankondiging van demping dan toch en ging Gerard op zoek naar een nieuwe locatie. De Nieuwezijds Voorburgwal werd uiteindelijk omstreeks 1883 droogelegd en de oude brouwerij is via wat omzwervingen inmiddels een hotel: Die Port van Cleve. Die geschiedenis van dit pand is terug te vinden in het Stadsarchief.


4. Tot 1988 werd het bier nog in Amsterdam gebrouwen

In het pand aan de Stadhouderskade waar nu de Heineken Experience is gevestigd wordt al bijna 35 jaar geen bier meer gebrouwen. In 1988 verplaatste Heineken de productie naar een nieuw complex in Zoeterwoude, bij Leiden. Een paar jaar eerder was de productie van dat andere Amsterdamse biertje, Amstelbier, ook al hierheen verplaatst. Heineken claimde tot 1988 jaarlijks 65 miljoen liter bier in onze stad te brouwen. Dat is heel veel vergeleken met de 5 liter die er naar schatting nu wordt gemaakt. Op de plek van de oude brouwerij, achter het hoofdcomplex, kwam nieuwbouw aan een nieuw Marie Heinekenplein. Ehh, Marie Heineken? Ja dat is familie!