Het is een heel simpel kinderliedje dat je ongetwijfeld zo meezingt: Brand in Mokum. Maar waar komt het in vredesnaam vandaan? En over welke brand gaat dit nummer eigenlijk? Misschien is dit wel het meest nutteloze weetje op deze site, maar feitjes zijn feitjes! Hoe ging dit nummer ook alweer?
Brand in Mokum, brand in Mokum
Huidige tekst van het kinderliedje
Zie eens ginder! Zie eens ginder!
Brand brand! Brand brand!
En daar is geen water
Was er wel een brand?
De vraag die een antwoord verdiend: gaat dit kinderliedje over een échte brand die in onze stad heeft plaatsgevonden? Een sluitend antwoord valt niet te geven, maar algemeen wordt aangenomen dat dit niet het geval is. Het liedje is namelijk een vrije vertaling van een Engels lied over een brand die London grotendeels verwoeste in 1666. Daar was overduidelijk wél sprake van een behoorlijk brand. Overigens is het lied over London op zijn beurt weer een kopie van het origineel dat 100 jaar eerder in Schotland ontstond.
Brand in de stad
Misschien gaat dit kinderliedje niet over een échte brand, er zijn er wel degelijk genoeg geweest in de historie van Amsterdam. Een zeer bekende is de brand die Paleis voor Volksvlijt in de as legde in de jaren 30. Maar ook recenter ging het goed mis in de stad. In 1977 legde een gigantische brand Hotel Polen in de as, daarbij vielen ook de nodige slachtoffers.
Te weinig water
Brandjes in de stad waren vroeger doorgaans goed te bestrijden met het water uit de grachten. Interessant is dus ook dat de laatste zin van het liedje stelt dat er te weinig water zou zijn, iets waar in Amsterdam eigenlijk nooit een tekort aan is. Het zou een verkeerde vertaling kunnen zijn van het lied over London waarvan de laatste zin “Pour on water, pour on water” is. Hoewel dit vertaald zou kunnen worden naar ‘Gooi er water op’, zou je een woord als ‘Poor’ ook kunnen vertalen als ‘Arm’, ofwel tekort. Het zal een aanname blijven, bewijs is er niet.
Maak het makkelijk
Oké, nog één leuk weetje dan. Onze oosterburen hebben het maken van een eigen versie een stuk makkelijker aangepakt. In Duitsland gaat het nummer als volgt:
Guten Morgen, Guten Morgen,
Good Morning, Good Morning,
Buenos dias, buenos dias,
Buon giorno, buon giorno.
Brand in Mokum, Brand in Mokum